Demokritos ve Özlüsözleri

-460 / Yunanistan, Abdera
-370 (90 yaşında) / Yunanistan

Atom veya bölünemeyen öz teorisiyle tanınan antik Yunan filozofu.

Leukippos un öğrencisi Demokritos, (M.ö. 460 - 370) Sokrates den sonra ölmüş olmasına rağmen, "Sokrates öncesi doğa filozofları"ndan sayılır. Hocasının ortaya attığı teoriyi büyük ölçüde geliştirerek ünlenmiştir. Parmenides in temsil ettiği tekçilik (monism) ile Empedokles in çokçuluğu (pluralism) karşısındaki aracılık girişimleri sonucu, "Atom veya bölünmeyen öz" teorisi ile ünlenmiştir. (Bazı kaynaklar Empedokles ve Anaksagoras ı da "atomcular" sınıflandırmasının içine sokmaktadır. Bu görüş isabetli bir tesbittir.)

Varoluş ile ilgili çok kesin bir görüş ortaya koymuştur. Evren deki oluşuma, kesin bir zorunluluk egemendir. Bütün olup bitenleri bir raslantı ile izâha çalışmak saçmalıktır. "Yaratılmamış, yok olmayan, değişmeyen varlık, özdeksel atomdur. öz, maddeyi temsil eder ve onunla her nesne yapılabilir." şeklinde özetlenebilecek bir görüşle, materyalist doğa biliminin ilk temellerini atmıştır.

Atomcular, sadece bir hacim, bir şekil ve belki de bir ağırlık içeren bölünmez en küçük birim olarak târif ettikleri atomun ve atomların hareket ettiği boşluğun (eter - ether - esir) ezelî, ebedî mevcudiyetini ortaya atmışlardır. Bütün bu materyalist görüşlere rağmen, "tek gerçek, atomlar ve atomların hareketidir" prensibini, ruhun açıklanması aşamasında da tutarlı bir şekilde kullanmışlardır.

Bilinçli bir materyalist yaklaşımla, algılama ve düşünmeyi, vücuttaki en ince, en hafif ve en düzgün ateş atomlarının hareketi olarak izâh eden Demokritos, kendisinden önceki düşünürlerin üzerinde durmadığı oranda, ahlâk (etik) ile de ilgilenmiştir.

ÖzlüSözleri

"Duyularımız bize asla gerçeği gösteremez, ancak edindikleri algıyı yansıtırlar. Gerçek, duyularımızın çok ötesinde bir şey olmalı."
Algı Duymak Gerçek Görmek

"Atomlar ve boşluktan başka hiçbir şey yoktur; geri kalan her şey sadece varsayımdır."
Algı Gerçek

"Biz hiçbir şey bilemeyiz. Doğru ancak gerçeğin derinliğinde bulunabilir."
Gerçek Bilmek

Anahtar Kelimeler

Demokritos, Sokrates, atomcu, doğa filozofu, Empedokles, Anaksagoras

Benzer Kişiler

Platon / Eflatun (Ünlü Kişiler) Görüşleri Islam ve Hristiyan felsefesine derin etkide bulunmuş önemli bir Antik Yunan filozofudur.

Epikür (Ünlü Kişiler) Helenistik felsefenin en önemli düşünürlerinden birisidir.

Aristo (Ünlü Kişiler) Antik Yunan filozof.

Marks, Karl (Ünlü Kişiler) Filozof, politik ekonomist ve devrimci. Komünizmin kuramsal kurucusudur.

Sokrates (Ünlü Kişiler) Yunan Felsefesinin kurucularındandır

Anaksimenes (Ünlü Kişiler) Doğa filozofu ve geleneksel olarak Batı dünyasının ilk filozofları kabul edilen Miletos'lu üç düşünürün sonuncusudur.

Cicero (Ünlü Kişiler) Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar.

Parmenides (Ünlü Kişiler) Doğa filozoflarından sayılmakla birlikte, Antik Yunan felsefesinde rasyonalizm geleneğinin ilk filozoflarından biridir.

Machiavelli (Ünlü Kişiler) Tarih ve politika biliminin kurucusu sayılan düşünür, devlet adamı, askeri stratejist.

Thales, Miletli (Ünlü Kişiler) Felsefeyi başlatan filozof olduğu kabul edilir.

Empedokles (Ünlü Kişiler) Doğa düşünürlerinden biri olan Empedokles, kendinden önceki doğa düşünürlerinin temel öğe (arkhe) olarak belirlediği, su, ateş ve havaya, toprak öğesini de ekleyerek, hepsini bir arada kullanan ilk düşünür olmuştur.

Tamamlayıcı Konular

Atomculuk (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Maddeci filozoflar Empedokles ve Anaxagoras'ın ardından Leukippos ve onun öğrencisi Demokritos tarafından benzer bir materyalizm doğrultusunda oluşturdukları ve geliştirdikleri atom düşüncesiyle anılan felsefe okulu.

Abdera Düşünürleri (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Abdera Düşünürleri olarak adlandırılan filozoflar, antik çağ atomculuğunun fikir önderleri olan Demokritos ile Leukippos'tur.

Sensualizm (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Bilginin duyumdan geldiğini savunan öğreti.

Materyalizm (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Evrendeki tek cevherin madde olduğunu ve bütün varlıkların maddeden türediğini öne süren görüş. Özdekçilik

İlk Çağ Felsefesi (Felsefe Terimleri Sözlüğü) M.Ö. 700’lü yıllarda başlayıp, M.S. 300 yıllarına kadar devam eden bir dönemdir.

Doğa Felsefesi (Felsefe Terimleri Sözlüğü) (M.Ö. 7.YY - M.Ö. 5.YY) Akıl yoluyla doğaya yönelerek “ilk neden” sorunu üzerinde duran ve elde ettiği sonuçları deney ve gözlemle temellendirmeye çalışan felsefi ekollerdir.

Mısır'ın Yunan medeniyeti üzerindeki etkisi (Tarih) Yunanlılar, Sokrates'den evvelki devirlerde yaşamış hakimlerden, yeni Eflatuncu hakimlere kadar, ilimleri öğrenmek için Mısır'a gitmişlerdir.

Epikürosçuluk (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Kurucusu olan Epiküros’un adıyla anılan felsefe disiplinidir ve temel sorunu AHLAK’tır.

90 Dakikada Sokrates - Paul Strathern (Felsefe) Sokrates'in Hayatı ve Öğretileri

Diyalektik (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Kavramlar arasındaki karşıtlık ilişkisinden yola çıkarak bunu doğruya varan süreçlerin açığa çıkarılmasında bir ilke olarak kullanan düşünme ve araştırma yolu.

Akış Öğretisi (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Evrenin sürekli bir oluş, bir akış, bir değişim içinde olduğunu ve değişimin karşıtlıklardan, birbiriyle çatışan gerçekliklerden kaynaklandığını öne süren öğreti.

Klasik Felsefe (Antik Yunan) (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Sokrates, Platon, Aristoteles’in düşüncelerinin hâkim olduğu dönemdir.

Sokratik Dönem (Felsefe Terimleri Sözlüğü) (MÖ. 5.YY - 4.YY) Sokrates, doğru yaşamanın ve doğru ile yanlış arasındaki farkı anlaşılması için eleştirel akıl yürütme sistemi geliştirdi. O ve takipçileri Plato ve Aristoteles başlattığı sistemi geliştirdiler.

Sofistler (Felsefe Terimleri Sözlüğü) MÖ 5. yüzyılda para karşılığında felsefe öğreten gezgin felsefecilerdir.

Felsefi Akımlar (Felsefe) Felsefenin günümüze kadar evrimindeki köşe taşları.

Ontoloji (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Bir bütün olarak varlığı ele alan ve var olanların en temel niteliklerini inceleyen felsefe dalı.

Geçmişten Günümüze Ahlak Felsefeleri (Felsefe) Hangi eylem ve davranışlarımız doğru veya yanlıştır? Ahlaklı ya da ahlaksız olmanın kriterleri nelerdir? Eski Antik Çağ’dan günümüze değin bazı tanınmış filozofların bu sorulara yanıtları.

Sokrat Öncesi (Felsefe Terimleri Sözlüğü) MÖ. 7.YY - 5.YY. Genel olarak, yapıtlarının tamamı birkaç metinsel parça ve sonraki filozofların ve tarihçilerin aktardıklarıdır.

Düalizm (Felsefe Terimleri Sözlüğü) Düalite (ikilik), görünürde birbiriyle bağdaşamayacak iki alana, örneğin zihin ve beden, iyi ve kötü, biçim ve içerik, özgürlük ve determinizm ya da varlık ve oluş gibi alanlara bölünen bir varlık veya sorunu anlatan bir terimdir.