Hegel ve Özlüsözleri
1770 / Almanya, Stuttgart1831 (61 yaşında) / Almanya, Berlin
Diyalektik mantık ekolünün kurucusu Alman filozof.
Georg Wilhelm Friedrich Hegel (27 Ağustos 1770, Stuttgart - 14 Kasım 1831), Alman filozof. Günümüzde Almanya nın güneybatısında yer alan Stuttgart, Württemberg de doğan idealist Alman filozof. Etkisi , hem onu takdir edenler ( Bradley, Sartre, Küng, Bauer, Stirner, Marx ) hem de acımasızca eleştirenler ( Kierkegaard, Schopenhauer, Nietzsche, Heiddegger, Schelling) gibi çok farklı konumlardaki insanlar üzerinde çok geniş bir yelpazede olmuştur. Felsefenin sürekli tartışılan sorunlarının fasit dairesinin dışına çıkmak için, muhtemelen felsefede ilk kez, tarih ve yapının önemli olduğunu ileri sürdü. Efendi-köle diyalektiği nin kavramsallaştırması öz farkındalık oluşması için ötekinin öneminin altını çizdi.
Bir memurun oğluydu. Tübingen de ilahiyat okuduktan sonra Bern ve Frankfurt ta felsefe öğretmenliğine başladı. 1805 te Jena üniversitesine profesör oldu. Başlangıçta Schelling in öznel idealizm felsefesine inanmış görünüyordu, sonradan kendine ayrı bir sistem kurup onun savunmasını yapmaya başladı. Kurduğu bu felsefe sistemini phanomenologie des Geistes adındaki eserinde anlatmıştır. Bir süre Nürnberg de kaldıktan sonra Berlin ve Heidelberg üniversitesinde profesörlük yaptı. Bu devrede yazdığı eserler arasında Mantık Bilimi ve Felsefe Ansiklopedisi dikkati çekti.
Hegel in kurduğu sisteme diyalektik mantık denilir. Buna göre bir fikir(yani tez), karşısındaki başka bir tezle(anti-tezle) karışır, bundan yeni bir anlayış doğar ki buna sentez denilir.
Hegel, Kant ın felsefesine inanmakla beraber onun fikirlerini yetersiz buluyordu. Kant ın aksine insanların her şeyi öğrenebilceklerine inanmıştı. Hegel e göre dünya demek mantık demekti. Insanlar mantığın sınırlarını çözdükleri anda beşerin sınırlarını da çözmüş olacaklardı. Hegel e göre, biricik, canlı felsefe, çelişmelerin -daha doğrusu karşıtların- felsefesidir; çiçek, meyvanın ortaya çıkmasına yol açar, ama meyvenin ortaya çıkması için de, çiçeğin ortadan kalkması gereklidir. Demek ki üremenin gerçeği, hem çiçek hem meyva olmaktır. ölüm hem ortadan kaldırmadır, hem yeniden doğuşu sağlayan koşuldur.
Hegel ömrünün son yıllarını Berlin de geçirdi. 1831 yazı ve sonbaharı boyunca süren kolera salgınının son kurbanlarında biri oldu. 14 Kasım da kısa süren bir hastalıktan sonra aniden ölmüştür.
ÖzlüSözleri
"Her akli olan gerçektir, her gerçek olan aklidir."
"Tanrı, insan ve madde diye ayırım yapmak anlamsızdır. Evrensel cevher, saf bilinç olan ruhtur. Düşünce basamaklarını kateden insan sonunda kendisine döner. Gerçek ruhun kendisi olduğunu keşfeder. Aslında insan tanrı; tanrı da insandır."
"Doğa da ussal (rasyonel) bir dizgedir; ama onun böyle olması usun bilinç sahibi olduğu anlamına gelmez. Güneş dizgesinin devinimi değişmez yasalara göre olur, ama ne güneş, ne de bu yasalara hareket eden gezegenler bunun bilincinde değildirler. "
"Maddenin özü, yer çekimidir, zihnin özü ise özgürlüktür. Evrensel tarih, özgürlük bilinci içinde bir ilerlemedir. Bu ilerlemeyi zorunluluğu içinde öğrenmemiz gerekir."
"Tutkusuz hiçbir büyük iş yapılmadı bu dünyada.. Tutku, enerjinin biçimsel ve bunun sonucunda da öznel yanıdır."
"İnsanlar eylemleriyle kendi çıkarlarını tatmin ederler, ama böylelikle bu eylemlerin içinde bulunduğu halde, insanların ne bilincinde, ne de amacında bulunmayan daha uzak bir şey gerçekleşmiş olur."
"Az gelişmiş, ilkel halklarda dil, daha zengindir; uygarlığın gelişmesi ve dilbilgisinin oluşması, dili yoksullaştırır. "